Хүүхдийн хөдөлмөрийг тэвчих нь нийгмийн хамгийн эмзэг хэсэг болох хүүхдийг мөлжиж байгаа явдал мөн. Өнөөдөр дэлхий нийтээр 18-аас доош насны 246 сач гаруй хүүхэд хөдөлмөр эрхэлж байна. Тэдний дөрөвний гурав нь буюу 180 сая хүүхэд аюултай, аминд халтай нөхцөлд хөдөлмөрлөсөөр байна. Ихэнх нь боловсролын үйлчилгээнээс хоцорч, бие махбодийн сэтгэл зүйн, бэлгийн мөлжлөгт өртсөн байна. Зарим нь хүнд хөдөлмөрөөс болж тахир дутуу болж улмаар нас биед хүрэхээсээ өмнө нас барах тохиолдол байдаг. Харин үлдсэн хэсэг нь хэт аймхай болдог. Олон хүн хүүхдийн хөдөлмөрийг олж харахгүй байж болох юм. Учир нь хүүхдүүд ихэвчлэн гэрийн ажил, бэлгийн мөлжлөг, биеэ үнэлэх гэх мэт далд хөдөлмөр эрхэлж байгаа төдийгүй нийгэм ч үүнийг олж харахыг хүсэхгүй байна. Бид хөдөлмөр эрхэлдэг хүүхдүүдийг ил гаргаж л нийгмийн энэ идэвхигүй, хэнэггүй байдлыг өөрчилж чадна. Хүүхдүүд та бүхэндээ цувралаар хүргэж буй хүүхдийн эрхийн зөрчлийг харуулсан жишээ хүргэж байгаа билээ. Хамгийн гол нь энэхүү жишээ нь эрх нь зөрчигдсөн тохиолдолд хаана, хэнд хандаж эрхээ хамгаалуулж болох талаар тусгасан байдаг учраас хүүхдүүд та бүхэнд маш хэрэгтэй мэдээлэл болно гэдэгт итгэлтэй байна. Энэ удаад хүүхдийн хүнд хөдөлмөрийн асуудлаар жишээ оруулж байна. Гэрлэн дохио УЛААН ГЭРЭЛ Найз маань 13 настай, ажил хийдэг. Зун бол байнга л хүнд ажил хийдэг. Гэхдээ л адилхан ажил хийдэг хэрнээ томчуудаас хамаагүй бага цалин авдаг. Яагаад гэж асуусан чинь мэргэжлийн үнэмлэхгүй байгаагаас  болж байгаа юм гэж хэлсэн.         Цаад ажиллуулж байгаа томчууд нь ч гэсэн тэгж л тайлбарладаг байх. Надад бол шудрага бус л санагдаад байх юм.  Эсвэл мэргэжлийн үнэмлэхтэй байх ёстой юм болов уу? Тийм үнэмлэхийг яаж авдаг юм бол?  ШАР ГЭРЭЛ энэ хэсэг дээр гурил үүрээд явж байгаа хүүхдийн зургийг харуулна. НОГООН ГЭРЭЛ Хүүхэд 14 насанд хүрсний дараа эцэг эх, харгалзан дэмжиж байгаа хүн болон хөдөлмөрийн асуудал хариуцсан Яамны зөвшөөрөлтэйгөөр мэргэжлийн баримжаа авах, ажлын дадлага олон зорилгоор ажил хийхийг хуулиар зөвшөөрдөг. Иймээс 13 настай хүүхэд хөдөлмөр эрхэлж байгаа нь буруу.       Хөдөлмөрийн тухай хуулиар 13 настай хүүхэд  хөдөлмөр эрхлэхийг хориглодог. Хүүхэд 14 насанд хүрсний дараа эцэг эхийн зөвшөөрлөөр хүүхэд ажиллаж болохгүй ажлын байрны бусад газар ажиллахыг зөвшөөрдөг.         Хэрэв найз чинь ажиллах сонирхолтой бол ерөнхий боловсролын сургуулийн 9 дүгээр ангиа төгсөөд, мэргэжил сургалт үйлдвэрлэлийн төвд очиж уулзаарай. Энэ төвд суралцаж, мэргэжлийн үнэмлэх авах боломжтой.          Ажил хийж аав ээждээ туслах нь хэрэгтэй боловч сурч боловсрох нь чухал юм шүү.  /Хөдөлмөрийн тухай хууль, Боловсролын тухай хууль, ХЭҮК-ын тухай хууль/  Хүүхэд хүүхдийн төлөө ТББ Би хаана, хэнд яаж хандах вэ? Хүүхдийн эрхийн номноос Бэлтгэсэн: МСАлба  М. Хонгорзул